Nhà đầu tư thường coi chăm sóc sức khỏe là một “bến cảng an toàn” – con người cần thuốc men dù kinh tế hưng thịnh hay suy thoái. Nhưng bức tranh trong quý 2 năm 2025 lại khá pha trộn. Trong năm qua, cổ phiếu chăm sóc sức khỏe kém hơn thị trường chung, khiến định giá rơi gần mức thấp nhất trong nhiều năm. Điều đó đã thu hút sự chú ý của những nhà đầu tư săn hàng giá rẻ: chỉ số S&P 500 Health Care đi ngang vào đầu năm 2025 trong khi S&P 500 tăng khoảng 7%. Đồng thời, ngành này cũng đang sở hữu các loại thuốc bom tấn mới và đổi mới được thúc đẩy bởi AI. Tóm lại, chăm sóc sức khỏe đang đóng cả hai vai trò – một ngành phòng thủ ổn định và một câu chuyện tăng trưởng tiềm năng. Vậy điều gì sẽ chiếm ưu thế?

Động lực chính

• Chính sách và chính trị. Tại Mỹ, chính quyền trước đây đã thúc đẩy các biện pháp như đàm phán giá thuốc, cắt giảm tài trợ nghiên cứu và Medicaid. Sự mơ hồ trong quy định này khiến nhà đầu tư thận trọng. Một chính quyền mới có thể giảm bớt áp lực – chẳng hạn bằng cách tăng mức hoàn trả cho các gói Medicare Advantage. Châu Âu và các khu vực khác có những kiểm soát giá và hạn chế ngân sách riêng, vì vậy sự thay đổi chính sách có tác động toàn cầu.
• Dân số và nhu cầu. Nhân khẩu học là động lực dài hạn mạnh mẽ. Dân số đang già hóa ở khắp nơi, và người cao tuổi chi tiêu cho y tế gấp đôi người trẻ. Trong ngắn hạn, hiệu ứng bù đắp hậu COVID đã thúc đẩy các ca phẫu thuật và điều trị, làm tăng lượng bệnh viện nhưng cũng đẩy chi phí bảo hiểm lên. Đợt tăng này đang dần giảm, nhưng xu hướng nhu cầu cơ cấu vẫn tiếp tục đi lên.
• Đổi mới và tâm lý thị trường. Ngành này không chỉ có cổ tức ổn định. Các loại thuốc trị tiểu đường và béo phì như liệu pháp GLP-1 đã đưa Novo Nordisk và Eli Lilly trở thành những công ty dẫn đầu thị trường. Các công ty công nghệ sinh học đang phát triển liệu pháp gen và sử dụng AI trong phát hiện thuốc. Các nhà phân tích dự báo tăng trưởng lợi nhuận ngành khoảng 14% mỗi năm – cao hơn nhiều so với mức trung bình thị trường. Trong khi đó, các quỹ ETF chăm sóc sức khỏe đã chứng kiến dòng vốn rút kỷ lục trong năm 2024, khiến định giá rẻ bất thường. Chính mức chiết khấu này đã đủ hấp dẫn để kéo nhà đầu tư giá trị quay lại.

Nền tảng cơ bản

Định giá đang ở mức thấp hiếm có. Hệ số P/E dự phóng của chỉ số S&P 500 Health Care ở mức khoảng 16x, giảm từ 20x một năm trước, trong khi S&P chung được giao dịch trên 22x.

Tuy nhiên, khả năng tạo lợi nhuận vẫn vững vàng. Các công ty dược phẩm hưởng lợi nhuận biên cao nhờ bằng sáng chế. Các công ty thiết bị chi nhiều cho R&D nhưng có doanh thu ổn định. Các công ty bảo hiểm và chuỗi bệnh viện biến động nhiều hơn, lợi nhuận phụ thuộc vào kiểm soát chi phí. Đặc biệt, các công ty bảo hiểm đã gặp khó khăn trong các quý gần đây khi chi phí Medicare tăng nhanh hơn phí bảo hiểm. Dù vậy, các nhà phân tích kỳ vọng tăng trưởng vững chắc trong tương lai, với dự báo dài hạn tăng trưởng lợi nhuận trung bình đến cao hai con số nhờ quyền định giá và đổi mới.

Bảng cân đối kế toán nhìn chung khá mạnh. Các tập đoàn dược phẩm lớn nắm giữ lượng tiền mặt dự trữ lớn, phần lớn được xếp hạng đầu tư, và nhiều công ty vẫn tiếp tục trả cổ tức hoặc mua lại cổ phiếu. Các nhà sản xuất thiết bị có nợ nhưng được hưởng lợi từ các đơn hàng ổn định, trong khi bệnh viện và công ty bảo hiểm phải duy trì dự trữ. Nhìn chung, ngành này có đủ linh hoạt tài chính để hấp thụ các cú sốc.

Thuận lợi và thách thức vĩ mô

Ở phía tích cực, dân số già hóa đảm bảo nhu cầu cơ cấu. Công nghệ giúp tối ưu hóa chi tiêu R&D. Nếu lạm phát hạ nhiệt, chi phí lao động và cung ứng có thể giảm, và với việc các ngân hàng trung ương chuyển sang nới lỏng, những cổ phiếu tăng trưởng như công nghệ sinh học sẽ được hỗ trợ về định giá.

Ngược lại, chăm sóc sức khỏe không bao giờ tách rời chính trị. Áp lực từ Mỹ nhằm giảm giá thuốc có thể vẫn tiếp diễn. Chính phủ châu Âu đối mặt ngân sách eo hẹp, hạn chế tăng trưởng chi tiêu. Một suy thoái toàn cầu sẽ ảnh hưởng đến các thủ thuật chọn lọc, trong khi tăng trưởng tiền lương dai dẳng có thể tiếp tục gây áp lực lên lợi nhuận biên. Biến động tiền tệ và rủi ro chuỗi cung ứng càng làm gia tăng sự bất định.

Xét theo khu vực, Mỹ có lợi nhuận biên cao nhất nhưng cũng gánh nặng chính sách nặng nhất. Châu Âu và Nhật Bản chịu kiểm soát của nhà nước nhiều hơn, mang lại sự ổn định nhưng ít tăng trưởng. Trung Quốc và các thị trường mới nổi khác vẫn đang mở rộng nhanh chóng, mặc dù những thay đổi chính sách và trần giá khiến chúng khó dự đoán.

Hiệu suất ngành chăm sóc sức khỏe theo khu vực (2024-2025)

Nguồn: TradingView. Tất cả các chỉ số là tổng lợi nhuận tính bằng đô la Mỹ. Hiệu suất trong quá khứ không phải là chỉ báo đáng tin cậy cho hiệu suất trong tương lai. Dữ liệu tính đến ngày 30 tháng 9 năm 2025.

Rủi ro

Rủi ro lớn nhất là cú sốc chính sách – trần giá thuốc đột ngột hoặc cắt giảm sâu Medicare có thể xóa bỏ nhiều lợi thế định giá của ngành. Rủi ro thứ hai là lợi nhuận gây thất vọng: các công ty bảo hiểm đã cảnh báo về chi phí y tế gia tăng, và nếu thuốc điều trị béo phì hoặc tiểu đường không đạt kỳ vọng, hy vọng tăng trưởng có thể lung lay. Tâm lý thị trường cũng là yếu tố: với dòng vốn ETF kỷ lục rút ra, nhà đầu tư có thể tiếp tục né tránh ngành này dù định giá rẻ. Cộng thêm khả năng gián đoạn địa chính trị hoặc đại dịch, rủi ro vẫn còn hiện hữu.

Kết luận cuối cùng

Ngày nay, chăm sóc sức khỏe vừa là hầm trú ẩn vừa là bệ phóng. Khía cạnh phòng thủ – nhu cầu thiết yếu, dòng tiền ổn định, bảng cân đối kế toán khỏe mạnh – khiến nó trở thành yếu tố ổn định khi thị trường biến động. Nhưng đổi mới, nhân khẩu học và định giá thấp cũng mang lại tiềm năng tăng trưởng thực sự. Sau nhiều năm kém hiệu quả, ngành này lại trở nên hấp dẫn, mặc dù sự bất định chính sách và áp lực chi phí vẫn chưa biến mất. Đối với nhà đầu tư, cách tiếp cận thông minh là coi chăm sóc sức khỏe không phải là một nhãn duy nhất – “phòng thủ” hay “tăng trưởng” – mà là một lĩnh vực đa dạng nơi cả những cổ phiếu an toàn trả cổ tức lẫn những nhà đổi mới tăng trưởng cao cùng tồn tại.