Nếu bạn từng đặt kỳ nghỉ trước vài tháng chỉ để cố định giá vé máy bay, thì bạn đã hiểu ý tưởng về phái sinh. Trên thị trường, chúng hoạt động theo cách tương tự. Các hợp đồng lấy giá trị từ một thứ khác — có thể là cổ phiếu, một thùng dầu, hay một loại tiền tệ. Bạn không sở hữu trực tiếp tài sản đó, nhưng bạn vẫn có thể hưởng lợi (hoặc thua lỗ) tùy thuộc vào biến động giá của nó.
Hãy tưởng tượng thế này. Buổi sáng sớm, ly cà phê trên tay, và các nhà giao dịch ở khắp nơi đang dán mắt vào màn hình. Một con số sắp được công bố. Có thể đó là chỉ số lạm phát mới nhất. Có thể là báo cáo việc làm hàng tháng. Dù thế nào, chỉ trong vài giây nó sẽ xuất hiện trên các bản tin. Và ngay lập tức, thị trường có thể bật tăng, chao đảo hoặc hỗn loạn.
Đôi khi, có những điều xảy ra khi bạn giao dịch. Bạn đào sâu vào tài chính của một công ty, kiểm tra lợi nhuận, đọc tin tức. Mọi thứ dường như khớp nhau. Trên giấy tờ, nó vững chắc. Nhưng sau đó bạn nhìn vào biểu đồ... và nó đang giảm. Suốt vài tuần. Vì vậy, bạn cứ nghĩ "Liệu tôi có bỏ sót điều gì không? Điều này không hợp lý."
Hãy đối mặt với thực tế. Thị trường có thể giống như một chiếc tàu lượn siêu tốc. Một lúc bạn đang bay cao, nhưng ngay sau đó bạn lại nhìn thấy những đường đỏ dày lên trên màn hình. Trong những thời điểm biến động đó, liệu có phải sẽ hữu ích khi có một vài cổ phiếu ổn định trong danh mục đầu tư của bạn — thứ gì đó ít... chao đảo hơn?
Mỗi khi nền kinh tế chao đảo hay thị trường chứng khoán lao dốc, hai thuật ngữ lại được nhắc đến: suy thoái và sụp đổ thị trường. Đôi khi chúng xuất hiện chung một tiêu đề - như thể có thể thay thế cho nhau. Nhưng thực tế không phải vậy.
